เราอยู่บนพื้นโลกอย่างสบายภายใต้ความดันของบรรยากาศที่เราคุ้นเคยตั้งแต่เกิด ซึ่งอาจเรียกหน่วยวัดว่าความดัน 1 บรรยากาศ หรืออาจมีหน่วยวัดอื่นๆเช่น มิลลิบาร์ หรือ บาร์ แล้วแต่ว่าความดันมีมากน้อยเพียงใด ความดันตามที่ต่างๆบนพื้นโลกจะไม่เท่ากัน แต่อาจต่างกันเพียงเล็กน้อย ในบริเวณที่อยู่สูงขึ้นไปเช่น บนเขา ความดันจะลดน้อยลง เนื่องจากแรงดึงดูดของโลกที่กระทำต่อโมเลกุลของบรรยากาศจะน้อยลงเมื่อมีระยะห่างจากพื้นโลกมากขึ้นตามกฎแห่งความโน้มถ่วง ซึ่งแรงกระทำจะแปรผกผันกับระยะทางยกกำลังสอง
กราฟที่เห็นในรูปแสดงความสัมพันธ์ระหว่างความดันของบรรยากาศและความสูงจากพื้นโลก จะเห็นว่าเมื่อเราอยู่สูงขึ้นไปเรื่อยๆความดันก็จะลดลงเรื่อยๆ ความดันจะลดลงจนน้อยมากที่ระยะประมาณ 25 กิโลเมตรเหนือพื้นดิน และในอวกาศความดันจะเป็นศูนย์ เราอาจสังเกตเห็นว่าเมื่อเราอยู่บนภูเขาสูงหรือขึ้นลิฟต์ไปบนตึกชั้นสูงๆจะรู้สึกว่าหูอื้อหรือปวดหู ทั้งนี้เพราะความดันของอากาศในหูจะมากกว่าความดันของอากาศขณะที่เราอยู่บนที่สูง เราอาจปรับความดันให้เท่ากันได้โดยการปรับท่อยูสเตเชียน (Eustachian tube) ที่เชื่อมต่อโพลงในหูกับอากาศภายนอกให้อากาศเคลื่อนที่ผ่านทำให้ความดันเท่ากัน บางคนอาจใช้วิธีการเคี้ยวหมากฝรั่งช่วย
เมื่อเราขึ้นเครื่องบินที่ความสูงราว 10-11 กิโลเมตรเหนือพื้นดิน ความดันของบรรยากาศที่ความสูงนี้จะลดต่ำลงมาก เครื่องบินจำเป็นจะต้องปรับเพิ่มความดันเพื่อให้ใกล้เคียงกับความดันบนพื้นโลกที่ผู้โดยสารจะอยู่ได้ บางครั้งความดันภายนอกอาจต่ำมากจนไม่มีปริมาณออกซิเจนเพียงพอ จำเป็นต้องใช้หน้ากากออกซิเจนช่วย เมื่อความดันบนเครื่องบินต่ำกว่าความดันในหู(ต่ำกว่าความดันเมื่ออยู่บนพื้นดิน)เราจะรู้สึกหูอื้อ เราอาจสังเกตเห็นว่า ถ้าเราเอาห่อขนมที่ปิดถุงสนิทขึ้นไปบนเครื่องบิน ถุงขนมจะพองออกมาเมื่ออยู่บนเครื่อง นั้นแสดงว่าความดันของอากาศในถุงมีมากกว่าความดันบนเครื่องบิน จึงต้องขยายตัวออกเพื่อทำให้ความดันเท่ากัน ดังแสดงในรูป
ที่มาและรูปภาพประกอบ "แขชนะ" ทีม วิชาการดอทคอม
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น